Znaki drogowe - Drogi - projektowanie oznakowania - oznakowanie pionowe i poziome - nakładka na Zwcad

Aplikacja "Drogi" ma na celu pomoc w projektowaniu oznakowania dróg i ulic. Pierwsza wersja programu pozwala na wstawianie symboli znaków drogowych pionowych i poziomych. Aplikacja wyposażona jest w bazę typowych znaków drogowych. Możliwe jest również tworzenie własnych znaków, co wspomagane jest specjalizowanym modułem pomagającym tworzyć tablice drogowskazowe i inne oznaczenia.

Spis treści:

Znaki Pionowe

Funkcja do wstawiania oznakowania poziomego oparta jest o okienko dialogowe, jak przedstawiono poniżej.

Widok okna do wstawiania znaków pionowych

W oknie można wyróżnić następujące elementy:

• Lista dostępnych znaków [1]
• Podgląd bloku [2]
• Opcje wstawiania [3]
• Przycisk wczytywania katalogu wzorów znaków [4]
• Przycisk otwierający okno zestawienia [5]
• Przycisk wstawiania znaku [6]
• Przycisk zamykający okno [7]

Wstawienia znaku można dokonać w następujących trybach:

Powrót do góry

Wstawianie jako blok

Jest to najprostsza metoda wstawiania znaku. Aby jej użyć należy zaznaczyć opcję Blok na liście wyboru [8] . W przedstawionym powyżej rysunku należy określić parametry wstawienia: Współrzędne punku wstawienia, oraz kąt obrotu. Po wciśnięciu przycisku Wstaw znak [6] znak zostanie wstawiony zgodnie z ustalonymi parametrami. Ta metoda jest szczególnie przydatna przy tworzeniu własnych tablic znaków F-5, F-6

Powrót do góry

Wstawianie jako znak

Metoda ta jest przeznaczona do wstawiania znaków do projektu dróg. Aby użyć tej metody należy zaznaczyć opcję Znak w liście wyboru [8]. Parametry jakie można tu ustawić, to:

• skala rysunku - dostępne są typowe wartości 1:500, 1:1000
• przeznaczenie znaku dostępne wartości to Projektowany, Tymczasowy, Likwidowany.
• wielkość tarczy znaku odpowiednia wartość wpisywana jest w bloku opisowym znaku.

Procedura wstawienia znaku do rysunku drogi jest następująca:

1. Ustawienie parametrów wstawienia - w powyższym okienku potwierdzone przyciskiem Wstaw znak
2. Wskazanie dwu punktów równoległych do drogi.
3. Wskazanie punktu wstawienia znaku
4. Poprowadzenie linii opisowej
5. Na końcu linii opisowej zostanie wstawiony blok prezentujący tarczę znaku
6. Wskazanie punktu wstawienia bloku opisowego. Na podstawie właśnie tego bloku będą powstawały zestawienia znaków. Blok opisowy zawiera informacje o znaku takie jak:

• Symbol znaku
• Wielkość
• Przeznaczenie

Wszystkie elementy wstawionego znaku będą umieszczone na odpowiedniej warstwie.
Warstwy związane są z przeznaczeniem znaków.
Przypisanie przeznaczenia do warstw można dokonać w oknie konfiguracji uruchamianym poleceniem pod ikonką .

Powrót do góry

Znaki poziome

Aplikacja posiada funkcje do tworzenia oznaczenia poziomego dróg. Wśród nich wyszczególnić można:

Znaki podłużne

Aplikacja pozwala na oznaczenia pasów ruchu następującymi typami linii:

• Linie pojedyncze przerywane: P-1A (długa), P-1B (krótka), P-1C (wydzielająca), P-1D (prowadząca wąska), P-1E (prowadząca szeroka)
• Linie pojedyncze ciągłe: P-2A (wąska),P-2B (szeroka)
• Linie jednostronnie przekraczalne: P-3A (długa), P-3B (krótka)
• Linia podwójna ciągła: P-4
• Linia podwójna przerywana: P-5
• Linia ostrzegawcza: P-6
• Linie krawędziowe: P-7A (przerywana szeroka), P-7B (ciągła szeroka), P-7C (przerywana wąska), P-7D (ciągła wąska)

Widok okna oznaczenia poziomego podłużnego

Aby utworzyć linie oznaczenia poziomego podłużnego posłużyć się należy wyżej przedstawionym okienkiem. Są tu wypisane wszystkie dostępne typy linii jakie można zastosować do oznaczenia. Moduł ten nie służy do rysowania linii a jedynie do zamiany właściwości polilinii na symbolizujące oznaczenia, dlatego konieczne jest wyrysowanie poprawnej geometrycznie polilinii przed przystąpieniem do tworzenia oznakowania.

Proces tworzenia oznaczenia jest następujący:

1. Narysowanie polilinii
2. W powyższym oknie w liście [1] należy wybrać typ linii jaki ma być użyty (potwierdzić przyciskiem Wstaw [2])
3. Następnie należy wskazać linię która będzie oznaczeniem
4. W kolejnym kroku należy wskazać położenie linii opisowej łączącej linię z blokiem opisowym. Blok opisowy do oznaczenia poziomego zawiera informacje o symbolu znaku, jego przeznaczeniu a w przypadku linii również długość linii.

Powrót do góry

Znaki poprzeczne

Oznakowanie poziome poprzeczne obsługiwane w programie to:

1. Przejścia dla pieszych P-10
2. Przejazdy dla rowerzystów P-11
3. Linie zatrzymania:
   • Linia bezwzględnego zatrzymania - P-12
   • Linia warunkowego zatrzymania złożona z trójkątów P-13
   • Linia warunkowego zatrzymania złożona z prostokątów P-14
4. Próg zwalniający P-25

Chcąc narysować przejścia dla pieszych i przejazdy dla rowerzystów należy postępować zgodnie z poniższymi wskazówkami:

1. Wskazujemy dwa punkty wzdłuż linii równoległej do drogi
2. Wskazujemy dwa punkty będące osią przejścia/przejazdu. Oś znaku może nie być prostopadła do drogi.
3. Wpisujemy szerokość przejścia, domyślnie jest to 4 m.
4. Wskazujemy położenie linii opisowej. W ostatnim wskazanym punkcie wstawiony zostanie blok opisowy.
5. W przypadku rysowania linii zatrzymania i progów zwalniających postępujemy podobnie, jednak z pominięciem kroków 1 i 3 (wskazywanie linii równoległej do drogi nie jest potrzebne podobnie jak określanie szerokości.

Powrót do góry

Strzałki

Strzałki jakie można wstawiać w programie to:

1. Strzałki kierunkowe:
2. • P-8a - strzałka kierunkowa na wprost
   • P-8b - strzałka kierunkowa w lewo
   • P-8c - strzałka kierunkowa do zawracania
   • P-8d - strzałka kierunkowa w prawo
   • P-8e - strzałka kierunkowa na wprost lub w lewo
   • P-8f - strzałka kierunkowa na wprost lub w prawo
   • P-8g - strzałka kierunkowa w prawo lub w lewo
   • P-8h - strzałka kierunkowa na wprost, w lewo, lub w prawo
   • P-8i - strzałka kierunkowa na wprost lub do zawracania
3. Strzałki naprowadzające (w lewo P-9A, lub w prawo P-9B)

Proces wstawiania strzałek ma następujący przebieg:

1. Należy wpisać polecenie Strzałki
2. Wpisać typ strzałki jaki ma być użyty np.: P8c
3. Niektóre ze strzałek wymagają określenia czy strzałka ma być w odmianie długiej czy krótkiej. Dla tych strzałek dla których jest to potrzebne w linii poleceń pojawi się pytanie na które należy odpowiedzieć D lub K odpowiednio dla opcji strzałek długich lub krótkich.
4. Kolejnym krokiem jest określenie linii opisowej łączącej symbol strzałki z blokiem opisowym. W ostatnim wskazanym punkcie zostanie wstawiony blok opisowy.

Powrót do góry

Znaki uzupełniające

Dostępne są standardowe napisy dostępne dla oznaczenia dróg: znak STOP(P-22) oraz BUS (P-16) Kolejne dostępne znaki poziome, to symbole:

1. Trójkąt podporządkowania P-15
2. Symbol roweru P-23
3. Symbol osoby niepełnosprawnej P-24

Wszystkie oznaczenia poziome uzupełniające wstawia się do rysunku w analogiczny sposób:

1. Wywołujemy odpowiednie polecenie (takie samo jak oznaczenie np.: P15 lub P24)
2. Wskazujemy 2 punkty tworzące linię równoległą do drogi.
3. Wskazujemy punkt wstawiania symbolu
4. Określamy położenie punktów tworzących linię opisową (ostatni punkt jest punktem wstawienia bloku opisowego).

W kolejnych wersjach programu uwzględnione zostaną kolejne oznaczenia takie jak linia przystankowa, oznaczenia stanowisk postojowych, oznaczenia powierzchni wyłączonych z ruchu pojazdów. Powrót do góry

Projektowanie znaków

Biblioteka znaków nie jest ograniczona tylko do dostarczonych symboli. Użytkownik może tworzyć własne znaki, które następnie mogą być wstawianie przy użyciu aplikacji. Powrót do góry

Zasady projektowania znaków

Przy definiowaniu własnych znaków proszę przestrzegać kilku zasad.

• Każdy znak musi być zdefiniowany w oddzielnym plik rysunku
• Znaki rysowane są w skali 1:1 w milimetrach.
• Środek dolnej krawędzi tarczy znaku musi być w punkcie 0,0,0 (jak zaznaczone na załączonym rysunku)

Powrót do góry

Tablice drogowskazowe

Jednym z najbardziej rozbudowanych modułów programu jest moduł do tworzenia tablic drogowskazowych. Wspomaga on tworzenie różnych odmian tablic E-1, E-2, E-3, E-4, E-5, E-13, E-14, E-15, E-16, E-17, E-18, E-21

Okna pomocne w projektowaniu tablic:

Okno funkcji Kierunek

Okno funkcji Znaki

Okno funkcji NrDr

Działanie modułu najłatwiej jest zobrazować na kilku przykładach:

1E-15

Najprostszym typem znaków jaki można zdefiniować jest znak z numerem drogi. Do jego stworzenia wystarczy wywołać funkcję NrDr

W okienku w polu [1] wybieramy typ drogi, w polu [2] wpisujemy wysokość liter znaku. Potwierdzamy przyciskiem Wstaw i wskazujemy punkt wstawienia znaku. Wskazany punkt będzie środkiem dolnej krawędzi znaku. (Zaznaczone poniżej niebieskim znakiem)

2E-17a, E-18a

Tworzenie tych znaków sprowadza się do uruchomienia funkcji Kierunek . W oknie w polu nazwy miejscowości [1] wpisujemy nazwę. W liście koloru tablicy [2] wybieramy zielony przycisk. Kolor tekstu [3] wybieramy biały. Aby utworzyć znak końca miejscowości dodatkowo należy zaznaczyć opcję Koniec miasta [4]. Aby zdefiniować znak potwierdzamy przyciskiem Wstaw [5]. Następnie należy wskazać punkt wstawienia w rysunku. W przypadku tego okna punkt wskazany na rysunku jest lewym górnym punktem grupy obiektów wrysowanych( jak zaznaczono czerwonym znakiem na poniższym rysunku). Aby zachować zgodność z zasadami tworzenia rysunków, należy przesunąć narysowaną grupę elementów tak, by zaznaczony na niebiesko punkt był w punkcie 0,0,0

Poprawna konfiguracja okna przedstawiona jest na poniższym rysunku.

3E-13

W celu utworzenia tego znaku również wywołujemy funkcję Kierunek następnie wybieramy przycisk Dodaj miasto [6] w polach nazw miejscowości [1] i odległości [7] wpisujemy odpowiednie wartości. Potwierdzamy przyciskiem Wstaw [5]. Możliwe jest wpisywanie dowolnej ilości miejscowości na jednym formularzu.

4E-14

W początkowej fazie projektowania znaku postępujemy analogicznie do poprzedniego przypadku.

Jeśli miejscowość którą chcemy uwzględnić na znaku leży przy innej drodze niż szlak, którego oznaczenie projektujemy, należy dodać oznaczenie drogi nie tylko nazwę miasta. W tym celu klikamy przycisk Dodaj kierunek [9]. W nowo dodanych polach wpisujemy odpowiednie informacje.

Możemy również oddzielić kierunki poziomą linią. W tym celu wystarczy na formularzu wcisnąć przycisk myszy w punkcie [10a] , przesunąć do punktu [10b] tam puścić przycisk myszy.

Potwierdzamy przyciskiem Wstaw. Wskazujemy punkt wstawienia. W kolejnym kroku dodajemy oznaczenie numeru drogi. Musimy kolejny raz uruchomić funkcję Kierunek i w polach numerów dróg [11] wpisujemy symbole i numery drogi. Ważne jest, aby wcześniej w oknie nie zaznaczać Koloru tablicy. Gdyby pole to zostało wcześniej zaznaczone, wstawiona byłaby również tablica, nie obejmowałaby ona całego znaku (a tylko elementy wstawione w danym wywołaniu funkcji). Zieloną tablicę wstawiamy dopiero teraz na końcu, aby powierzchnią obejmowała zarówno wstawione na początku opisy miejscowości, jak i później wstawione numery drogi. W celu wstawienia tła tablicy, wywołujemy polecenie E1T a następnie wskazujemy dwa punkty tworzące przekątną znaku.

5E-1 przed trzyramiennym skrzyżowaniem dróg krajowych

• Rysowanie drogi głównej : Kliknij ikonę: następnie w rysunku klikaj kolejne punkty oznaczające drogę główną
• Rysowanie dróg podporządkowanych: Kliknij ikonę: , wskazuj kolejne punkty dróg podporządkowanych
• Możliwe jest rysowanie nie tylko prostych odcinków, ale także łuków. Do ich rysowania używamy poleceń pod ikonami: . Po wywołaniu tego polecenia, wskazujemy początkowy punkt łuku, kierunek i kąt łuku, oraz jego szerokość w milimetrach (domyślnie 100).
• W kolejnym kroku musimy oznaczyć kierunki. Odbywa się to analogicznie do poprzednich przykładów.
• Na koniec jeszcze konieczne jest dodanie tablicy.

Proszę pamiętać, że cały rysunek należy ustawić tak, że środek dolnej krawędzi powinien znajdować się w punkcie 0,0,0.

Efekt jest następujący

6E-1 przed skrzyżowaniem o ruchu okrężnym

• Pierwszym krokiem w projektowaniu ronda jest użycie funkcji spod ikonki , Następnie wskazujemy środek ronda do rysunku zostanie wstawiony symbol ronda składający się z dwu współśrodkowych okręgów.
• Rysujemy symbol wjazdu na rondo funkcją
• Rysujemy schematyczny plan wyjazdów na węźle drogowym, używając funkcji: W przypadku tej funkcji wskazujemy środek ronda a następnie kierunek wyjazdu.
• W kolejnym kroku musimy narysować wypełnienie symbolu ronda. W tym celu użyć należy funkcji: Wskazać środek symbolu ronda i punkt kierunku ostatniego wyjazdu na węźle drogowym
• Nazwy miejscowości i numery dróg opisujemy analogicznie do poprzednich przykładów funkcją
• Tablicę znaku dorysowujemy również analogicznie do poprzednich przykładów funkcją .
• Proszę pamiętać, że cały rysunek należy ustawić tak, że środek dolnej krawędzi powinien znajdować się w punkcie 0,0,0

7E-1a na autostradzie przed skrzyżowaniem z drogą krajową

Jest to jeden z najbardziej skomplikowanych rodzajów tablic jakie można tworzyć w tej aplikacji. W kolejnych wersjach aplikacji zamierzamy wzbogacić aplikację o dodatkowe funkcje ułatwiające zaawansowane rodzaje tablic.

1. Rysujemy symbol autostrady: wskazujemy dwa punkty definiujące os symbolu autostrady
2. Rysujemy symbol zjazdu: wskazujemy punkt wstawienia i kierunek
3. Jeśli to konieczne, na symbolu zjazdu dodajemy znak (np.: ograniczenia prędkości). W tym celu należy kliknąć ikonkę: .

W nowym oknie ustawiamy następujące opcje:

• Symbol znaku do wstawienia [1]
• Zaznaczamy opcję wstawienia znaku jako blok [2]
• Ustawiamy skalę rysunku i punkt wstawienia [3]

4. W kolejnym kroku należy oznaczyć kierunki, odbywa się to w sposób analogiczny o poprzednich przypadków.

5. Odległość do zjazdu wstawiamy zwykłą funkcją ZwCAD i dorysowujemy tabliczkę tła funkcją FT, lub funkcją do opisywania kierunków a jako tło tablicy wybieramy kolor niebieski.
6. Pozostało tylko wstawić tablicę tła. Służy do tego funkcja FT kryjąca się pod ikonką

Efekt pracy można zobaczyć na poniższym rysunku.

Wsparcie w tworzeniu tablic E-6, do E-12 (zawierających dodatkowe symbole) zostanie dodana w kolejnych wersjach aplikacji. Powrót do góry

Znaki uzupełniające

Granice obszaru administracyjnego i nazwa rzeki

Spośród znaków uzupełniających wspomagane przez aplikację niektóre funkcje służą do tworzenia znaków oznaczenia granic obszaru administracyjnego i nazwy rzeki.

Do oznaczenia granic obszaru administracyjnego używamy funkcji F3. W przedstawionym poniżej okienku wpisujemy oznaczenie gminy, powiatu i województwa. Potwierdzamy przyciskiem Wstaw, następnie wskazujemy punkt w rysunku.

W analogiczny sposób można stworzyć oznaczenie rzeki. W tym celu wykorzystujemy funkcję F4

Oznaczenie pasów ruchu

Kolejną z funkcji do tworzenia znaków uzupełniających jest funkcja F10. Okienko tej funkcji przedstawione jest poniżej.

Funkcja ta służy do definiowania tablic oznaczeń kierunków na poszczególnych pasach jezdni. Można jej używać nie tylko do definiowania tablic F-10, ale również F-15, F-16,F-17,F-18,F-19.

Formularz ten składa się z serii przycisków oznaczonych [1] i [2]. Klikając na nie zmieni się oznaczenie dla danego pasa [1] lub oznaczenie linii oddzielającej pasy ruchu [2]. Używając tego modułu można oznaczać dowolną ilość pasów ruchu na jednym znaku. W celu dodania kolejnego pasa wystarczy kliknąć przycisk Wstaw [3].

Na koniec wskazujemy punkt wstawienia znaku w rysunku.

Uprzedzenia o ograniczeniach
Aplikacja nie posiada specjalizowanej funkcji do tworzenia tego typu znaków, jednak prosto można je definiować używając kilku wyżej opisanych funkcji np.: Znak F-5, F-6

1. Funkcją rysujemy symbol drogi głównej. Opcjonalnie również pozostałych dróg dla znaku F-6.
2. Funkcją do wstawiania znaków: SymLib wstawiamy znak odpowiedniego graniczenia.
3. Potrzebne jest jeszcze oznaczenie odległości od miejsca od którego obowiązuje ograniczanie. Funkcja do wstawiania dowolnych tekstów jeszcze nie jest gotowa (zostanie opracowana w kolejnej wersji). Aby poradzić sobie z tym ograniczeniem, musimy wstawić nowy tekst funkcją _dtext, a jako styl tekstu wybrać DROGOWY
4. Na koniec dodajemy symbol tablicy funkcja FT.

Znak F-6

Powrót do góry

Zestawienia

Jeden z modułów aplikacji służy to tworzenia zestawień wstawionych do rysunku znaków. Funkcja służąca do otwarcia odpowiedniego okienka to: Zestaw. Jej okienko jest następujące.

1. W polu [1] wpisujemy opis nazwę zestawia
2. Wybieramy bloki, które powinny znaleźć się w zestawieniu. Można to zrobić na trzy sposoby
   1. Kliknąć przycisk Wskaż na ekranie [2a] następując wybrać w rysunku bloki, które mają znaleźć się w zestawieniu.
   2. Wybrać z listy [2b] warstwę wszystkie bloku będące a tej warstwie zostaną uwzględnione w zestawieniu.
   3. Wybrać z listy [2c] nazwę bloku W zestawieniu zostaną uwzględnione wszystkie bloki o danej nazwie.
3. Wybór bloków należy potwierdzić przyciskiem Wybierz [3]. Wybrane bloki zostaną wczytane, w liście [5] pojawią się wszystkie atrybuty wybranych bloków.
4. Przyciskami [8] -> => <- można dodać nazwy atrybutów mających być uwzględnione w zestawieniu.
5. Możliwa jest opcja zliczania wystąpień takich samych bloków. W tym celu należy zaznaczyć opcję [9] Redukuj takie same wpisy.
6. Opcją redukcji i sumowania wpisów powiązana jest tez opcją sumowania wartości. Przykładowym zastosowaniem takiej opcji jest możliwość dodawania długości linii. Aby dokonać sumowania wartości należy zaznaczyć w okienku [7] opcję przy zadanej nazwie.
   
7. Na koniec potwierdzamy przyciskiem Zestaw [10] i wskazujemy punkt wstawienia zestawienia.

Podgląd fragmentu projektu drogi

Jak widać na powyższym rysunku, fragment projektu drogi zawiera oznaczenia pionowe i poziome. Na tym przykładzie zobrazować można działanie funkcji tworzenia zestawień.

Wstawienie znaku drogowego składa się z bloku symbolizującego mocowanie znaku, bloku tarczy znaku oraz bloku opisowego (oddzielne bloki do znaków pionowych i poziomych) Informacje odnośnie wielkości i przeznaczenia znaku zapisane są w bloku opisowym. W związku z tym, najlepiej jest tworzyć zestawienia właśnie z bloków opisowych. Na załączonym rysunku zobaczyć można, że bloki wybrano właśnie na podstawie nazwy bloku [1] oraz, że uwzględniono wszystkie atrybuty bloku [2].

Podstawowe zestawienie bloków

Jeśli dodatkowo zostanie zaznaczona opcja redukcji powtarzających się wpisów [3] w zestawieniu pojawi się nowa kolumna Ilość zawierająca sumę bloków posiadających te same wartości wszystkich atrybutów. W naszym przypadku tylko jeden znak został wstawiony dwukrotnie, więc tylko jeden wpis ma w kolumnie ilość wartość 2.

Zestawienie bloków z uwzględnieniem opcji redukcji wpisów. Przedstawioną wcześniej opcję sumowania wartości zobrazować można na podstawie zestawień oznakowania poziomego. Okienko zestawienia przedstawia się następująco:

Wybrano bloki opisowe oznakowania poziomego [1], w zestawieniu uwzględniono wszystkie atrybuty [2]. Zestawienie skonfigurowane w ten sposób jest następujące:

Jeśli konieczne będzie zestawienie uwzględniające zsumowane długości poszczególnych linii w oknie konfiguracji należy zaznaczyć opcję redukcji tych samych wpisów [3] oraz dodatkowo zaznaczyć pole przy nazwie określonego atrybutu [4] aby sumowane były wartości właśnie dla tego atrybutu. Np. jeśli zaznaczymy opcje jak poniżej:

zestawienie będzie następujące:

Powrót do góry